نمونه ای از شاگرد درجه یک

بسم الله الرحمن الرحیم

زندگى امیرالمؤمنین، زندگىِ یک مسلمان کامل و یک انسانِ تراز عالى به شمار میرود؛ الگو، امیرالمؤمنین است. دوره‌ى زندگى امیرالمؤمنین، کودکى و نوجوانى او، در آغوش پیغمبر و تحت تربیت پیغمبر بوده است و اصلاً در دامان پیغمبر رشد پیدا کرده و با تربیت او تربیت شده است. در دوران اول جوانى و نوجوانى، مسئله‌ى بعثت و حوادث دشوارى که با بعثت پیغمبر، براى آن بزرگوار پیش آمد و امیرالمؤمنین دائم متصل به پیغمبر بود و همه‌ى این حوادث را امیرالمؤمنین تجربه کرد. از اول بعثت تا آن روزى که بعثت و رسالت اعلام شد، حمله‌ها و سختیها شروع شد. خودِ امیرالمؤمنین میفرماید: «لقد کنت اتّبعه اتّباع الفصیل اثر امه»؛ مثل برّه‌اى که دنبال مادرش حرکت میکند، دائم متصل به رسول خدا بودم. «یرفع لى فى کلّ یوم من اخلاقه علما و یأمرنى بالاقتداء به»؛ هر روز، با عمل و اخلاق خود، یک درس و دانش جدیدى به من مى‌آموخت و از من میخواست که به آن عمل کنم. پیغمبر این شخصیت والا و ملکوتى را تربیت میکرد و میساخت. «و لقد کان یجاور فى کل سنة بحراء»؛ هر سال مدتى را در غار حراء میگذرانید. «فأراه و لایراه غیرى»؛ من میرفتم او را میدیدم؛ هیچ کس غیر از من به سراغ او نمیرفت و او را نمیدید. «و لم یجمع بیت واحد یومئذ فى الاسلام غیر رسول‌اللَّه(صلّى‌اللَّه علیه و آله) و خدیجة و انا ثالثهما»؛ تنها خانه‌اى که اهل آن، مسلمان بودند، خانه‌ى ما بود؛ پیغمبر بود، خدیجه بود و من. «ارى نور الوحى و الرّسالة و اشمّ ریح النّبوة»؛ نور پیغمبرى را میدیدم؛ عطر دلپذیر نبوت را استشمام میکردم. امیرالمؤمنین این چنین پرورش پیدا کرد.

آن وقت قضایاى بعثت و سختیها پیش آمد؛ آن روزى که پیغمبر خدا و مسلمانها را از مکه بیرون کردند و آنها مجبور شدند به شعب ابى‌طالب - آن درّه و شکاف کوه که متعلق به ابى‌طالب بود؛ جاى بى‌آب و علف - پناه ببرند، امیرالمؤمنین هفده سالش بود. جوان هفده ساله وارد شعب ابى‌طالب شد و بیست ساله بودند که با آن روش معجزآسا بیرون آمدند. وقتى پیغمبر به طائف رفتند تا شاید بتوانند در آنجا اثرى بگذارند - که ده روز در طائف ماندند - امیرالمؤمنین همراه پیغمبر بود؛ که آنجا اشراف و ثروتمندان طائف فهمیدند که پیغمبر اکرم به طائف آمده است، غلامان و نوکران و مردم کوچه و بازار را تحریک کردند و آنها به پیغمبر سنگ زدند؛ آنجا امیرالمؤمنین ایستاد و از پیغمبر دفاع کرد. آن شبى که براى اولین بار، چند نفر از بزرگان مدینه مخفیانه به خانه‌ى قدیمىِ عبدالمطلب آمدند و براى بیعت، کنار پیغمبر نشستند و کفار قریش اطلاع پیدا کردند و آمدند اطراف آن خانه را گرفتند تا حمله کنند، آن کسانى که آمدند دفاع کردند، امیرالمؤمنین و جناب حمزه بودند. این جوان - جوان مؤمن، جوان نورانى، جوان متصل به منبع وحى، مؤمن واقعى، پرهیزگار و پاکیزه‌ى کامل - تمام این دوران سیزده ساله و همه‌ى وجودش را وقف دفاع از رسالت و پیغمبر کرد. سخت‌ترین کارها را هم در هنگام هجرت پیغمبر، امیرالمؤمنین به عهده گرفت؛ یعنى منتقل کردن زنان (فواطم) و دادن اماناتى که دست پیغمبر بود و بعد رساندن خود به قوا و مدینه؛ بعد در مدینه، سردار تراز اول، مؤمن تراز اول، شاگرد تراز اول پیغمبر و عبادت کننده‌ى تراز اول در میان همه‌ى مسلمانان، امیرالمؤمنین است. در جنگ، همه‌ى چشمها به اوست؛ در مسجد و هنگام عبادت هم، همه‌ى دلها تحت الشعاعِ دل نورانى اوست. پاى منبر پیغمبر هم، از همه‌ى شاگردان پذیرنده‌تر، داننده‌تر و پرسنده‌تر اوست؛ در یک روایت هست که به حضرت عرض کردند: شما چقدر از پیغمبر زیاد نقل میکنید؟ فرمود: من از پیغمبر سؤال میکردم، جواب میداد؛ وقتى سؤال نمیکردم، خودِ او ابتدا به من مى‌گفت. بنابراین، شاگرد درجه‌ى یک بود. دوره‌ى پیغمبر، این ده سال هم با همه‌ى محنتها، شُکُوه‌ها، شیرینیها و تلخیهایش، این‌طورى گذشت.

۱۳۸۵/۰۷/۲۱

بیانات در خطبه‌‌هاى نماز جمعه‌‌ى تهران‌