اصلاحات یکى از
واژه‌هایى است که همیشه پُرجاذبه بوده است. دولت جدید از اوّلى که آمد،
مسأله اصلاحات را مطرح کرد. همه انسانهایى که از هر فسادى رنج مى‌برند،
دلشان با این شعار مى‌تپد و طرفدار اصلاحاتند. اصلاحات چیز بسیار خوبى است؛
اما اصلاحات چیست؟ این‌جاست که باز دشمن پادرمیانى مى‌کند. تبلیغات
امپراتورى خبرى دشمن وارد میدان مى‌شود و کارى مى‌کند که در داخل کشور
عدّه‌اى پیدا شوند و شعار اصلاحات بدهند؛ عدّه‌اى پیدا شوند و شعار نفى
اصلاحات بدهند. مگر ممکن است کسى با اصلاحات مخالف باشد؟ آرى؛ کار دشمن
این‌گونه است. کار دشمن، شبهه انداختن و غبارآلود کردن فضا براى بهره‌گیرى
است. دشمن که به اصلاحات علاقه‌اى ندارد. حرف قاطع در این زمینه، یک کلمه
است: اصلاحات، یا اصلاحات انقلابى و اسلامى و ایمانى است و همه مسؤولان
کشور، همه مردم مؤمن و همه صاحب‌نظران با آن موافقند؛ یا اصلاحات، اصلاحات
امریکایى است و همه مسؤولان کشور، همه مردم مؤمن و همه آحاد هوشیار ملت با
آن مخالفند.
در زمینه اصلاح، دو جمله از امام حسین علیه‌السّلام نقل
شده است. امام حسین علیه‌السّلام مى‌فرماید: «خرجت لطلب الاصلاح فى امّة
جدّى».(21) او دنبال اصلاحات است و مى‌خواهد اصلاح به وجود آورد. یک جاى
دیگر هم مى‌فرماید: «لنرى المعالم من دینک و نظهر الأصلاح فى بلادک»؛(22)
مى‌خواهیم اصلاح در میان ملت اسلام و کشور اسلامى به وجود بیاید. این شعارِ
امام حسین علیه‌السّلام است.
اصلاح چیست؟ اصلاح این است که هر نقطه خرابى، هر نقطه
نارسایى و هر نقطه فاسدى، به یک نقطه صحیح تبدیل شود. انقلاب، خودش یک
اصلاح بزرگ است. اگرچه در اصطلاحات سیاسى دنیا، «انقلاب» را در مقابل
«اصلاح» قرار مى‌دهند، اما من با آن اصطلاح نمى‌خواهم حرف بزنم. من اصلاح
با اصطلاح اسلامى را مطرح مى‌کنم. خود انقلاب، بزرگترین اصلاح است. تداوم
اصلاحات، در ذات و هویّت انقلاب نهفته است. یک ملت انقلابى و هوشیار و
شجاع، به طور دائم نگاه مى‌کند تا ببیند فسادهایى که از قبل در میان او
مانده - فسادهایى که در طول زمان بر اثر غفلتها و سوء مدیریّتها و سوء
تدبیرها و تجاوزها به وجود آمده - کدام است تا آنها را اصلاح کند. اشتباهات
و خطاها کدام است، تا آنها را اصلاح کند. انقلاب که بدون اصلاح امکان
ندارد. هیچ جامعه انسانى، بدون اصلاح امکان ندارد. از اوّلِ انقلاب همه
آرزو داشتند که اصلاحات به وجود آید. هر کس هم به قدر همّت خود کارى کرده
است. امروز هم دولتى آمده و شعار خودش را «اصلاحات» قرار داده است. بسیار
خوب؛ من مى‌دانم که مسؤولان این دولت - کسانى که شعار اصلاح دارند؛ از جمله
رئیس جمهور محترم - مقصودشان از اصلاحات چیست. آنها همین اصلاحات اسلامى
را مى‌خواهند.
بدیهى است که در میان جامعه مواردى وجود دارد که باید
اصلاح شود. ما اصلاح ادارى لازم داریم؛ اصلاح اقتصادى لازم داریم؛ اصلاح
قضایى لازم داریم؛ اصلاح امنیتى لازم داریم؛ اصلاح در قوانین و مقرّرات
لازم داریم. ما احتیاج داریم که دستگاه اداریمان مقرّراتى داشته باشد که
براى همه یکسان باشد و در آن تبعیض نباشد. اگر بود، نقطه فاسدى است و باید
اصلاح شود. باید رشوه و ارتشاء وجود نداشته باشد؛ اگر بود، فساد است و باید
اصلاح شود. راههاى کسب ثروت باید مشروع باشد. اگر کسانى از راههاى نامشروع
کسب ثروت کردند، این فساد است و باید اصلاح شود. اگر کسانى از امتیازاتِ
بیجا استفاده کردند، ثروتهاى بادآورده به دست آوردند و دیگران را به قیمت
اینکه خودشان ثروتمند شوند، فقیر کردند، این فساد است و باید اصلاح شود.
اگر در جامعه امتیازاتِ انحصارى به وجود آوردند و همه نتوانستند از فرصتهاى
برابر استفاده کنند، این فساد است و باید اصلاح شود. اگر امنیت شغلى و
ثبات مقرّرات نبود؛ اگر انسانى که مى‌خواهد در جامعه کار کند، دست و پایش
را بستند و براى تلاش کردن، به او فرصت ندادند، اینها فساد است و باید
اصلاح شود. اگر در جامعه گرایش مصرفى رو به رشد است، این فساد است. اگر در
تلاشهاى اقتصادى، دلّالى بر تولید ترجیح دارد، این فساد است. اینها را باید
اصلاح کرد. اصلاحات اینهاست. اگر مردم دچار حالت بى‌انضباطیند - بخصوص
مسؤولان بخشهاى اداره کشور بى‌انضباطند - و انضباط اجتماعى نیست، این فساد
است. اگر احساس مسؤولیت نیست، این فساد است. اگر در جوانان، ملکات انسانى -
یعنى شجاعت، صفا، صدق، نشاط، فعالیت و کار - رشد پیدا نمى‌کند، این فساد
است. اگر روابط جنسىِ ناسالم در جامعه هست، این فساد است. اگر اعتیاد در
جامعه هست، این فساد است. اگر سطح معرفت و شعور عمومى در حدّ مطلوب نیست،
این فساد است. اگر وظیفه‌شناسى در مسؤولان نیست، این فساد است. اگر کسانى
هستند که خانواده‌ها را ناامن مى‌کنند؛ اگر کسانى هستند که شهرها و
خیابانها و جاده‌ها و روستاها را ناامن مى‌کنند، این براى کشور فساد است.
اگر جرم و جنایت هست؛ اگر دسترسى به قضاوتِ عادلانه نیست؛ اگر رسیدگیهاى
قضایى طولانى مى‌شود و پرونده‌ها مدتها مى‌ماند، اینها فساد است و باید
اصلاح شود. باید از جرم و جنایت پیشگیرى کرد. انقلاب، ما را به ایجاد این
اصلاحات امر مى‌کند و فرمان مى‌دهد. همه خوشحالند و دوست مى‌دارند که
این‌گونه اصلاحات در جامعه انجام گیرد. البته این اصلاحات هم با تعارف
انجام نمى‌گیرد؛ این اصلاحات، با قاطعیّت و با اقدام انجام مى‌گیرد.
۱۳۷۹/۰۱/۲۶
بیانات در خطبه‌هاى نماز جمعه تهران
